Tempomat – co to jest i do czego służy

Jednym z rozwiązań podnoszących komfort podróżowania we współczesnych samochodach jest tempomat. Rozwiązanie znane od ponad 60 lat, kiedyś spotykane głównie w segmencie premium,
z biegiem lat stawało się coraz bardziej popularne i ostatecznie trafiło do wszystkich rodzajów samochodów. Obecnie tempomat w wyposażeniu standardowym nie pojawia się jedynie w przypadku podstawowych wersji aut budżetowych.

Co to jest tempomat w samochodzie, jakie są różnice pomiędzy jego odmianami i jak działa tempomat – odpowiedzi na te pytania pojawią się w naszym poradniku.

Tempomat – co to jest

Tempomat to urządzenie, którego zadaniem jest utrzymywanie zadanej przez kierowcy prędkości bez konieczności wciskania pedału gazu. Jeśli nie wiemy, jak włączyć tempomat w naszym samochodzie, warto sięgnąć do instrukcji, ponieważ producenci stosują różne standardy umieszczania przycisków do obsługi tej funkcji, najczęściej lokalizując je w kierownicy czy na przełączniku kierunkowskazów. Osobną dźwigienkę przy kierownicy mają często auta wyposażone w aktywny tempomat. Jak włączyć utrzymywanie stałej prędkości? Należy aktywować działanie tempomatu, rozpędzić samochód do wymaganej prędkości i zatwierdzić ją, wciskając odpowiedni przycisk, najczęściej z symbolem tempomatu przedstawiającym prędkościomierz ze wskazówką i strzałką.

Niezależnie od sposobu jego uruchomienia, wciśnięcie pedału hamulca ze względów bezpieczeństwa zawsze wyłączy tempomat. Symbol tempomatu, w momencie uruchomiania, pojawia się na wyświetlaczu samochodu wraz z ustaloną prędkością. Po hamowaniu nie trzeba na nowo zatwierdzać prędkości, ponieważ ostatnia jej wartość jest zapamiętana przez system i do jego ponownej aktywacji służy właściwy przycisk. Przyciskami lub dźwigienką można też zwiększać lub zmniejszać zadaną prędkość. Tempomat, w zależności od modelu auta i zastosowanego rozwiązania, działać będzie w określonym przedziale prędkości, np. 30-160 km/h, w nowoczesnych konstrukcjach już 0 do np. 210 km/h.

Jakie są rodzaje tempomatów?

• Tempomat klasyczny (CC – cruise control) – utrzymuje jedynie stałą prędkość samochodu, dlatego w przypadku zbliżania do wolniej jadącego przed nami samochodu, ostrego zakrętu czy skrzyżowania kierowca musi go rozłączyć lub zmniejszyć prędkość odpowiednim przyciskiem.
• Tempomat aktywny lub adaptacyjny (ACC – active/adapative cruise control) utrzymujący, oprócz prędkości, bezpieczną odległość od poprzedzającego auta. To znacznie bardziej zaawansowany technologicznie tempomat. Jak działa funkcja utrzymywania odległości? Dzięki radarowi monitorującemu przestrzeń przed pojazdem, w przypadku dojechania do wolniej jadącego przed nami pojazdu, zmniejszy prędkość, aby utrzymać bezpieczny dystans, który w zależności od upodobań kierowcy może być większy lub mniejszy. W sytuacji, gdy z zasięgu radaru zniknie jadący przed nami pojazd, nasz samochód przyspieszy do zadanej pierwotnie prędkości.
• Tempomat predykcyjny (PCC – predictive cruise control) – tempomat przewidujący, który oprócz funkcji typowych dla tempomatu aktywnego, dzięki nawigacji online, informacjom o natężeniu ruchu, kamerze odczytującej znaki drogowe a także komunikacji online między pojazdami, jest w stanie dostosować prędkość do ukształtowania drogi (zmniejszyć ją przed niebezpiecznym zakrętem czy przed wjazdem na rondo), wyhamować auto w porę, jeśli na drodze przed nami jest zator, mimo że go jeszcze nie widzimy, bo zaczyna się za zakrętem, czy wreszcie zapewnić jazdę z prędkością, która nie jest wyższa od dozwolonej na danym odcinku drogi. Funkcja ta może być szczególnie przydatna, gdy poruszamy się w nieznanym rejonie i nie chcemy narażać się na ryzyko otrzymania mandatu, kierowca może też użyć pedału przyspieszenia do zwiększenia prędkości lub całkowicie dezaktywować funkcję jazdy z dozwoloną prędkością.

Jak używać tempomatu?

• klasyczny tempomat to rozwiązanie, które sprawdzi się przede wszystkim na autostradach
  i drogach ekspresowych oraz trasach o małym natężeniu ruchu, czyli wszędzie tam, gdzie możemy dość długo utrzymywać stałą prędkość. Kierowca musi być mocno skoncentrowany na obserwacji drogi, aby w razie potrzeby mógł szybko rozłączyć działanie systemu.
• tempomat aktywny ma znacznie szersze zastosowanie, sprawdzi się też podczas dojazdów do pracy czy jazdy w miejskich korkach.
• tempomat predykcyjny przenosi nas na jeszcze wyższy poziom bezpieczeństwa i jest kolejnym krokiem w stronę autonomizacji samochodów, gdzie szereg zintegrowanych systemów czuwa nad bezpiecznym prowadzeniem samochodu do celu wyręczając kierowcę w wielu czynnościach.

Nasza szkoła bezpiecznej jazdy przekazuje kursantom cenne wskazówki, m.in. na temat korzystania z tempomatu. Warto ukończyć kurs bezpiecznej jazdy, aby zwiększyć swoje umiejętności prowadzenia auta, w tym prawidłowego używania tempomatu.