10 najczęstszych błędów kierowcy

Większość kierowców, niezależnie od narodowości, płci czy wieku uważa się za dobrych, pozwalając sobie przy tym na wytykanie błędów innym kierującym. W rzeczywistości błędy za kierownicą popełniamy wszyscy, chociaż niestety w większości przypadków nie zdajemy sobie z tego sprawy. Na jakie najczęstsze błędy kierowców możemy się natknąć jeżdżąc po naszych drogach? W poniższym artykule przedstawiamy listę dziesięciu najpoważniejszych błędów, mających bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo podróżujących pojazdami.

• Nadmierna prędkość. Według danych Komendy Głównej Policji w roku 2021 „niedostosowanie prędkości do warunków ruchu” odpowiadało za jedną czwartą wszystkich wypadków ustępując minimalnie „nieustąpieniu pierwszeństwa przejazdu”, ale było najczęstszą (41.5 %) przyczyną wypadków śmiertelnych. Tymczasem wpływ prędkości na liczbę wypadków może być niedoszacowany, o czym świadczą dane z Wielkiej Brytanii za rok 2019. Według wstępnych raportów policji z miejsc wypadków, prędkość odpowiadała za niespełna jedną piątą wypadków śmiertelnych. I takie dane były podawane jako oficjalne. Natomiast po wnikliwej analizie przeprowadzanych później śledztw w sprawie przyczyn zdarzeń drogowych ze skutkiem śmiertelnym okazało się, że aż połowa takich wypadków spowodowana była nadmierną prędkością. Świadome przekraczanie dopuszczalnej prędkości jest na naszych drogach normą, nie brakuje też przykładów brawury. Błędy młodych kierowców popełnianie w wyniku jazdy z nadmierną prędkością często kończą się tragicznie.
• Niezachowanie bezpiecznego odstępu, to kolejny istotny błąd popełniany przez kierowców. W jego efekcie może dojść do najechania na tył poprzedzającego pojazdu. W ruchu miejskim kończy się to zazwyczaj kolizją, ale na drogach szybkiego ruchu konsekwencje takiego najechania mogą być już dużo poważniejsze. Kierowcom często brakuje wyobraźni oraz świadomości jaka jest zależność pomiędzy czasem reakcji a całkowitą drogą zatrzymania pojazdu. Zdarzają się też drogowi agresorzy, którzy jazdą na zderzaku próbują poganiać kierowcę wolniej jadącego pojazdu lub zmusić go do zjechania z pasa ruchu. Warto wiedzieć, że zgodnie z aktualnymi przepisami na drogach ekspresowych i autostradach należy zachować odległość od poprzedzającego pojazdu wynoszącą co najmniej połowę aktualnej prędkości wyrażoną w metrach, czyli przy maksymalnej dopuszczalnej w Polsce prędkości 140 km/h będzie to minimum 70 metrów. Warto stosować tę zasadę także na pozostałych drogach, zamiennie można stosować zasadę „2 sekund”, którą szczegółowo objaśniałem w artykule poświęconym bezpiecznej odległości.
• Uporczywa jazda lewym pasem. Kierowcy nie wiedzą lub zapominają o tym, że zgodnie z ustawą – Prawo o ruchu drogowym, na drogach z wyznaczonymi co najmniej dwoma pasami ruchu w jedną stronę, zobowiązani są do jazdy pasem prawem, lewy pas służy wyłącznie do wyprzedzania i po zakończeniu tego manewru powinno się niezwłocznie wrócić na pas prawy. W przypadku dróg z wyznaczonymi trzema pasami ruchu w jedną stronę kierowcy nagminnie korzystają z pasa środkowego, nawet gdy prawy pas jest zupełnie pusty. Jest to błąd, bo również na takich odcinkach dróg powinno korzystać się przede wszystkim z prawego pasa.
• Nieprawidłowe korzystanie z kierunkowskazów, świateł do jazdy dziennej i tylnych świateł przeciwmgłowych . Wielu kierowców zapomina o zasadzie „najpierw kierunkowskaz, potem manewr” włączając je zbyt późno, razem z rozpoczęciem np. manerwru wyprzedzania. Tymczasem kierunkowskazy są po to aby inni użytkownicy drogi mogli w porę dostrzec nasze zamiary i odpowiednio zareagować. Jedną z ważniejszych zasad bezpieczeństwa jest być widocznym na drodze. Jazda na światłach do jazdy dziennej (czyli z nieoświetlonym tyłem) podczas deszczu czy po zmroku to częsty grzech kierowców zapominających o konieczności włączenia świateł mijania lub zbytnio ufającym czujnikom zmierzchu czy deszczu. Równie częste jest nadużywanie tylnych świateł przeciwmgłowych. Wolno z nich korzystać tylko wtedy, kiedy widoczność spada poniżej 50 m, co w praktyce oznacza bardzo gęstą mgłę. W warunkach lepszej przejrzystości powietrza intensywne światło przeciwmgielne będzie oślepiało kierowcę samochodu jadącego z tyłu.
• Nieprawidłowe przygotowanie się do jazdy. Złe ustawienie fotela kierowcy, brak odpowiedniej dbałości o pasażerów (pasy, foteliki, zagłówki) czy luźno przewożony w kabinie bagaż to elementy przygotowania się jazdy, które wprawdzie nie są bezpośrednimi przyczynami wypadków, ale wpływają bezpośrednio na ich skutki i poziom obrażeń u potencjalnych ofiar. Błędy młodych kierowców związane ze złym ustawieniem fotela to: odsunięcie go zbyt daleko od pedałów (może by przyczyną złamań nóg podczas zderzenia), zbyt mocne pochylenie oparcia (może spowodować urazy kręgosłupa oraz złamania rąk kiedy te są wyprostowane po oparciu o kierownicę) czy zbyt nisko wysunięty zagłówek (ryzyko uszkodzenia odcinka szyjnego kręgosłupa). Jeden niezapięty w pasy pasażer może podczas zderzenia zabić nie tylko siebie ale także prawidłowo zapiętego kierowcę czy innych pasażerów. Z kolei niezabezpieczone luźne przedmioty położone na tylnej kanapie czy półce za nią mogą zamienić się podczas wypadku w śmiertelne pociski.
• Nieprawidłowe operowanie kierownicą. Mało który kierujący trzyma kierownicę w prawidłowy sposób, z rękoma ułożonymi w pozycji „za piętnaście trzecia”. Nie brakuje takich, którzy większość czasu jeżdżą trzymając kierownicę nonszalancko jedną ręką ułożoną na godzinie 12 podczas gdy druga spoczywa na lewarku zmiany biegów. Z kolei podczas nagłych, nieprzewidzianych manewrów takich jak ominięcie przeszkody, kierowcy wykonują zbyt gwałtowne i pogłębione ruchy na kierownicy, doprowadzając tym samym do poślizgu lub wypadnięcia pojazdu z drogi czy też uderzenia w bariery energochłonne. Należy pamiętać, że kierownicą powinno się operować delikatnie płynnie, wykonując niewielkie skręty – tym mniejsze im większa jest prędkość samochodu.
• Brak hamowania lub niewłaściwie hamowanie w niebezpiecznych sytuacjach. Do wielu zdarzeń drogowych mogłoby nie dojść lub ich skutki mogłyby być mniej dotkliwe gdyby kierowcy posiadali prawidłowy odruch hamowania awaryjnego. W samochodach z układem ABS (których jest już zdecydowana większość) niezależnie od przyczepności jezdni wykonuje je się w taki sam sposób – „kopiąc” bardzo szybko i mocno pedał hamulca, a w samochodach z manualną skrzynią biegów jednocześnie wciskając przy tym sprzęgło. Samochody z ABS są bardzo stabilne nawet podczas bardzo intensywnego hamowania, można nimi też skręcać i hamować jednocześnie w związku z czym hamowanie awaryjne jest zawsze dobrym rozwiązaniem. Nawet jeśli nie uda się uniknąć zderzenia to dzięki niższej prędkości w momencie uderzenia siła bezwładności działająca na kierowców i pasażera będzie dużo niższa a tym samym niższe będzie ryzyko utraty zdrowia czy życia.
• Nieprawidłowa obserwacja drogi. Pierwotną przyczyną wielu wypadków jest nie dostrzeżenie w porę zagrożenia. Często wynika to ze złego sposobu obserwowania drogi przed pojazdem. Kierowcy najczęściej patrzą zbyt blisko, niejednokrotnie nie dalej niż na tył poprzedzającego samochodu i nie są w stanie w porę dostrzec niebezpieczeństwa w oddali. Dalekosiężna obserwacja drogi, zależna od prędkości (im szybciej porusza się nasz samochód tym należy patrzeć dalej) połączona ze „skanowaniem wzrokiem” nie tylko samej jezdni, ale też otoczenia drogi w terenie zabudowanym – chodników, dróg rowerowych, wyjazdów z bocznych uliczek oraz świadomość faktu, że tam gdzie kierujemy wzrok tam odruchowo prowadzimy pojazd pozwalają kierowcy być przygotowanym na potencjalnie niebezpieczną sytuację na drodze i odpowiednio wczesne hamowanie.
• Rozproszenie uwagi. To poniekąd przekleństwo naszych czasów. Przeładowanie obowiązkami, zmęczenie, stres, gonitwa myśli, roztargnienie – wszystko to powoduje zmniejszenie naszej uwagi na sytuacji na drodze. Jak dodamy do tego częste odrywanie wzroku od drogi i skupianie go na ekranie smartfona, nawigacji czy wyświetlacza w samochodzie to okazuje się, że średni czas reakcji kierowców na niebezpieczne zdarzenie na drodze zaczyna się niepokojąco wydłużać. Stąd też obowiązek montowania w nowych autach systemów automatycznego hamowania z wykorzystaniem przedniego radaru. W wyniku rozproszenia uwagi i nieprawidłowej obserwacji drogi dojść może do nieustąpienia pierwszeństwa przejazdu czy wjazdu na skrzyżowanie na czerwonym świetle.
• Przecenianie własnych umiejętności. Ponad 90 % polskich kierowców uważa się za dobrych i bardzo dobrych, tymczasem obserwacje jakie można poczynić na naszych drogach zadają kłam temu twierdzeniu. W wyniku zawyżonej samooceny kierowcy jeżdżą szybciej i bardziej ryzykownie niż pozwalają na to ich rzeczywiste umiejętności. Błędy początkujących kierowców, wynikają często z założenia, że skoro mam pierwszeństwo to nic złego nie może się zdarzyć. Niestety pomyłki – prędzej czy później – zdarzają się każdemu i prowadząc samochód musimy mieć zawsze gotowe scenariusze zakładające, że ktoś może nas nie zauważyć lub nie ustąpić nam pierwszeństwa.

Prawidłowe zachowania na drodze zwiększają bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu drogowego. Niestety statystyki pokazują, że zarówno młodzi, jak i doświadczeni kierowcy zapominają o najważniejszych zasadach. Dlatego szkoła bezpiecznej jazdy przygotowała ofertę dla wszystkich kierowców, którzy chcą podwyższać swoje umiejętności prowadzenia pojazdów. Organizujemy m.in.:

• szkolenie bezpiecznej jazdy,
• kurs jazdy defensywnej,
• kurs doszkalający dla kierowców,
• szkolenie eco driving.