Mój koszyk
Jak hamować samochodem? Teoretycznie jest to czynność, którą każdy kierowca wykonuje setki razy podczas jednej podróży samochodem. Niestety często nawet doświadczeni kierowcy nie wiedzą, jak hamować autem szczególnie w sytuacjach awaryjnych. Nasza szkoła bezpiecznej jazdy nauczy każdego tej trudnej sztuki tak, by prowadzenie pojazdów było bezpieczne.
Rozbierzmy zatem proces hamowania na czynniki pierwsze. Na początku odpowiemy na pytanie, jak hamować w normalnej, zaplanowanej sytuacji, np. przed sygnalizatorem świetlnym, innym samochodem stojącym w korku czy też podczas zwykłego zatrzymania pojazdu.
Jeśli odległość, jaka pozostała nam do przejechania, jest mała i musimy użyć hamulca, wciskamy pedał od początku stosunkowo głęboko i wraz z postępem hamowania zaczynamy go delikatnie odpuszczać, aż do niemal całkowitego zluzowania w momencie zatrzymania. To pozwoli uniknąć efektu szarpnięcia przy zatrzymaniu. Mocniejsze hamowanie samochodem na początku daje również bufor bezpieczeństwa w przypadku, gdyby auta jadące przed nami zwiększyły intensywność wytracania prędkości.
napisz do nas
Warto przywołać jedną z podstawowych zasad techniki jazdy, czyli daleką obserwację. Im dalej będziemy kierować wzrok podczas jazdy, tym więcej zobaczymy i tym szybciej dostrzeżemy zagrożenie na drodze. Lepiej też ocenimy sytuację i podejmiemy odpowiednią decyzję, jak hamować samochodem w tych konkretnych warunkach. Czy na przykład, zdjąć nogę z gazu, aby wytracić prędkość, hamując silnikiem, czy wykorzystać pęd pojazdu i jechać na biegu jałowym?
Pierwsze rozwiązanie daje nam szereg korzyści. Większy komfort, w porównaniu do hamowania z użyciem pedału hamulca, oszczędność elementów układu hamulcowego, czy wreszcie mniejsze zużycie paliwa, czyli mniej emisji szkodliwych substancji do atmosfery oraz mniejsze wydatki na stacji paliw. W przypadku takiego sposobu wytracania prędkości, sprzęgła używamy jedynie do redukcji biegu lub pod sam koniec jazdy w celu utrzymania pracy silnika, aby pojazd nie zgasł. Musimy jednak pamiętać, że podczas hamowania silnikiem samochód wytraca prędkość dość szybko, dlatego trzeba tak obliczyć moment zdjęcia nogi z gazu, aby nie było konieczne jego ponowne użycie przed dojazdem do miejsca zatrzymania.
Tu pojawia się miejsce na użycie drugiej wspomnianej przeze mnie metody, czyli jazdy na biegu jałowym. Daje ona możliwość przejechania zdecydowanie dłuższego odcinka drogi niż hamowanie biegami. W powszechnej opinii uznaje się ją za błąd i jako jedyną słuszną metodę prawidłowego hamowania samochodem uznaje się hamowanie silnikiem. Wielu kierowców twierdzi, że wciskając sprzęgło, lub wrzucając na „luz”, stracą kontrolę nad autem. Nic bardziej mylnego!
Sytuacja, kiedy silnik jest odłączony od kół, powoduje, że docisk na osie samochodu jest równomierny i auto zachowuje się bardzo stabilnie. Oczywiście nie mamy wtedy możliwości nagłego przyspieszenia autem, ale odpowiednio obserwując drogę, jesteśmy w stanie ocenić, czy w ogóle może być nam to potrzebne. W sytuacji, kiedy mamy do przejechania długi odcinek drogi, na którym mile widziana jest powolna utrata prędkości, wykorzystanie biegu jałowego jest świetnym rozwiązaniem! Auto toczy się swobodnie przez długi czas, a zużycie paliwa jest na bardzo niewielkim poziomie.
Można też z powodzeniem łączyć obie techniki i przechodzić z hamowania silnikiem na jazdę na „luzie” lub odwrotnie. Jeśli przytrafi nam się sytuacja, gdzie na drodze zrobiło się kilka wolnych metrów (np. auta w korku zdążyły się odrobinę przesunąć), można wcisnąć sprzęgło i w ten sposób przejechać ostatnie metry. Jeśli do tej pory hamowaliśmy silnikiem i nie chcielibyśmy zniweczyć efektu dodaniem gazu, jest to dobre rozwiązanie.
Pamiętajmy jednak, aby nie „hamować sprzęgłem”, jeśli mamy do przejechania dłuższy dystans. Wtedy zdecydowanie lepiej wykorzystać bieg jałowy. Noga na wciśniętym sprzęgle będzie się męczyć i zaczniemy mimowolnie odpuszczać pedał, co może doprowadzić do uszkodzenia sprzęgła.
Ostatnią kwestią, być może najważniejszą, jest hamowanie awaryjne. Czyli jak zareagować w sytuacji zagrożenia na drodze, kiedy przeszkoda pojawiła się przed naszym autem nagle i niespodziewanie. Zależy nam wtedy na uzyskaniu jak najkrótszej drogi hamowania w celu uniknięcia kontaktu lub zminimalizowania skutków kolizji. Warto zastosować się wtedy do zasady 3x Maks.
Maksymalnie szybko reagujemy – każdy ułamek sekundy spóźnienia to metry na drodze, które zostawiamy za sobą i których nie uda się już później w żaden sposób odzyskać;
Maksymalnie mocno KOPIEMY w pedał hamulca, aby dać wyraźny sygnał do systemów samochodu, że zależy nam na maksymalnym skróceniu drogi hamowania. W taki sposób uruchomimy również szereg systemów, które ustabilizują samochód w trakcie hamowania i sprawią, że auto nie będzie wymykać się spod kontroli. W określonych warunkach uruchomią się także systemy ostrzegania kierowców jadących za nami. Zaczną migać światła stopu i zaświecą się światła awaryjne;
Maksymalnie długo wciskamy pedał hamulca, aż do pełnego zatrzymania pojazdu. Dopóki trzymamy wciśnięty hamulec, systemy pracują z pełną wydajnością, środek ciężkości auta jest nisko, a samochód zachowuje dużą stabilność. W momencie odpuszczenia lub nawet luzowania hamulca (co często zdarza się kierowcom, kiedy czują pod stopą specyficzne terkotanie pedału), część systemów kończy swoje działanie lub zmienia charakterystykę pracy. Środek ciężkości unosi się i auto jest podatne na poślizgi, a w skrajnej sytuacji może nawet dachować. Pamiętajmy również o tym, że każdy kilometr na godzinę, o jaki uda nam się zmniejszyć prędkość pojazdu w momencie zderzenia, jest dla nas sukcesem i znacznie podnosi nasze szanse na przeżycie wypadku, bądź zmniejszenie obrażeń.
Metodę tę stosujemy zawsze, bez względu na warunki na drodze. Nie ma tu znaczenia przyczepność nawierzchni, ponieważ czujniki systemu ABS wiedzą dużo lepiej od kierowcy, po czym jedziemy i jaką siłę hamowania można przełożyć na koła, by cały czas kierować samochodem. Co więcej, są w stanie w ułamku sekundy wykorzystać potencjał bardziej przyczepnego odcinka, zwiększyć siłę hamowania i znacznie skrócić drogę zatrzymania pojazdu.
Wiemy już, jak reagować na pedał hamulca, ale jak zahamować samochodem sprzęgłem? Wielu kierowców uważa, że powinno się całkowicie pominąć ten element w procesie hamowania awaryjnego i skupić się jedynie na odpowiednim wykorzystaniu hamulca. Co jednak wydarzy się z samochodem w końcowej fazie hamowania, jeśli nie odłączymy silnika od kół? Silnik zacznie bronić się przed zadławieniem i spróbuje podtrzymać obroty. Dojdzie więc do konfliktu układu hamulcowego z napędowym, a to spowoduje duże naprężenia w pojeździe i może wydłużyć drogę hamowania. Ostatecznie jednak auto i tak zgaśnie.
Czy w takim razie hamowanie sprzęgłem ma sens? Na drodze jest wiele sytuacji wymagających szybkiego hamowania i opuszczenia miejsca zagrożenia. Do tego potrzebny jest nam silnik na chodzie.
Pojawia się pytanie, jak hamować, żeby samochód nie zgasł? Wielu powie, że należy po prostu wcisnąć sprzęgło w ostatniej fazie hamowania i po kłopocie. Co więcej, do tego czasu w procesie wytracania prędkości pomoże nam silnik. Czy na pewno? Czy to jest właśnie prawidłowa odpowiedź na pytanie, jak hamować samochodem ze sprzęgłem? Właśnie ze względu na te kwestie konieczny jest kurs bezpiecznej jazdy.
Wspierani wiedzą kolegów z ADAC oraz własnymi doświadczeniami wiemy, że niekoniecznie. Pamiętajmy, że mówimy tu o sytuacji zaskoczenia. Sytuacji, w której emocje i wytrenowane schematy będą odgrywały dużą rolę. Powinniśmy więc wykształcić w sobie odruch reagowania z obu nóg równocześnie: wciskać sprzęgło i hamulec w tym samym momencie. Pozwoli nam to uniknąć sytuacji, w której pod wpływem emocji przegapimy chwilę, w której należało wcisnąć sprzęgło i stracimy mobilność naszego auta, doprowadzając do zagaszenia silnika.
Reakcja obu nóg pozwoli nam dodatkowo ustabilizować sylwetkę i uniknąć skrętu ciała, a odłączenie silnika od kół już w pierwszej sekundzie hamowania da możliwość spokojnej pracy bez zakłóceń systemom takim jak ABS czy EBV. Nie należy też martwić się tym, że brak hamowania silnikiem wpłynie na wydłużenie drogi hamowania. Najczęściej w momencie wystąpienia takiego zdarzenia, będziemy mieć wysoki bieg, a więc niskie obroty. Co za tym idzie, siła spowalniania motoru będzie niezwykle mała, a już na pewno zdecydowanie mniejsza niż możliwości poprawnie wykorzystanego układu hamulcowego.
Jak hamować autem w sytuacjach awaryjnych? Warto wspomnieć o tym, że aby poprawnie wykonać hamowanie awaryjne nieodzowna będzie też dobra pozycja za kierownicą. Dobrze więc udać się na szkolenie doskonalenia techniki jazdy na Skoda Autodrom Poznań i pod okiem doświadczonych trenerów prawidłowo zasiąść w fotelu kierowcy, a potem sprawdzić, jak zachowa się samochód podczas poprawnego hamowania awaryjnego na nawierzchni suchej i śliskiej. Jak prędkość wpływa na długość drogi hamowania oraz jak radzą sobie systemy bezpieczeństwa w nowoczesnych samochodach i czy rzeczywiście poprawiają one naszą sytuację w warunkach awaryjnych. Kurs bezpiecznej jazdy pozwala udoskonalić technikę jazdy zarówno osobom doświadczonym, jak i początkującym.
Pierwsza jazda samochodem z naszym instruktorem pokaże Ci, jak powinny wyglądać prawidłowo przeprowadzone lekcje. Odpowiemy na dodatkowe pytania, jak parkować, jak poprawnie hamować i jak zachowywać się w sytuacjach awaryjnych, by zachować maksymalny stopień bezpieczeństwa.
