Mój koszyk
Wypadków i kolizji na polskich drogach jest wciąż zdecydowanie za dużo. Jednak niezależnie od powagi sytuacji, różne zdarzenia drogowe wymagać mogą podobnego schematu działań. Właśnie dlatego warto dowiedzieć się, jakie powinno być nie tylko postępowanie po wypadku drogowym, ale również poznać ogólne zasady zachowania się na drodze w sytuacjach awaryjnych.
Możemy się spotkać z różnymi definicjami zdarzeń drogowych formułowanymi przez służby ratownicze, policję czy ubezpieczycieli. Nie ulega jednak wątpliwości, że wypadek kojarzy nam się zawsze z najpoważniejszymi konsekwencjami, zarówno jeśli chodzi o uszkodzenia pojazdów, jak i uszkodzenia ciała osób poszkodowanych. Według Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym oraz Kodeksu Karnego, za wypadek drogowy uznać można zdarzenie, w wyniku którego poszkodowany poniósł śmierć lub doznał rozstroju zdrowia na okres powyżej 7 dni. Niemniej, nawet w sytuacji, gdy mamy do czynienia z kolizją, w której tak poważnie rannych osób nie będzie, warto posiadać odpowiednią wiedzę dotyczącą zachowania na drodze, udzielania pierwszej pomocy i dalszego postępowanie podczas wypadku drogowego.
napisz do nas
Postępowanie po wypadku drogowym powinno mieć uporządkowany przebieg. W każdej sytuacji awaryjnej na drodze najważniejsze jest bezpieczeństwo. Warto jak najwcześniej pomyśleć o wezwaniu służb ratunkowych, o ile jest to możliwe – na przykład prosząc o to pasażera lub korzystając z systemu e-Call, który znajdziemy w coraz większej liczbie aut poruszających się po polskich drogach. Oczywiście może się okazać, że wezwanie pomocy będzie bezpieczne dopiero gdy się zatrzymamy, jednak nigdy nie możemy o tym zapomnieć, szczególnie jeśli w wypadku ktoś ucierpiał.
Zatrzymanie pojazdu powinno być bezpieczne i dostosowane do kilku czynników, takich jak rodzaj i stan drogi, którą się poruszamy, skala zdarzenia czy warunki pogodowe. Musimy odpowiednio zabezpieczyć swój pojazd wyłączając zapłon, włączając światła awaryjne oraz zaciągając hamulec postojowy czy skręcając koła w stronę zewnętrznej krawędzi jezdni. Te dwa ostatnie elementy będą miały kluczowe znaczenie, jeśli znajdujemy się na spadku lub wzniesieniu drogi. Należy również pamiętać o pozostawieniu odpowiedniej ilości miejsca dla pojazdów służb ratunkowych.
Postępowanie świadka wypadku drogowego powinno rozpocząć się od zadbania o widoczność. Bez niej nie ma mowy o bezpiecznym udzielaniu pomocy ofiarom wypadku, bo za chwilę może ich być po prostu więcej. Sytuację pogarsza oczywiście pora nocna oraz zmniejszona przejrzystość powietrza w trakcie ulewnego deszczu czy mgły. Miejsce zdarzenia należy więc oświetlić i oznakować. Oczywiście, aby zyskać na czasie, mogą nam w tym pomóc pasażerowie lub inni świadkowie zdarzenia. Skoro celem pierwszych działań jest zwiększenie widoczności, to zawsze, gdy wysiadamy z pojazdu zatrzymanego na drodze, powinniśmy mieć na sobie kamizelkę odblaskową i zapewnić dostęp do kamizelek naszym pasażerom.
Niestety w Polsce ten element wyposażenia samochodu osobowego nie jest obowiązkowy, ale zdecydowanie warto takie kamizelki w aucie posiadać, najlepiej w kokpicie, aby można było je ubrać wewnątrz i wysiadać będąc już w pełni widocznym. Nie wolno zapomnieć o rozstawieniu trójkąta ostrzegawczego za zatrzymanym pojazdem. Na drogach dwukierunkowych warto pomyśleć także o dodatkowym trójkącie, który kierowca innego sprawnego pojazdu może rozstawić po drugiej stronie miejsca zdarzenia aby ostrzec także nadjeżdżających z przeciwka.
Znajdując się w miejscu zdarzenia i dokonując jego oznakowania, warto szerzej ocenić bezpieczeństwo ewentualnych dalszych działań – zobaczyć w jakim stanie są pojazdy biorące udział w wypadku, czy nie występuje zagrożenie pożarowe, a także wstępnie określić, jak wielu jest rannych, którym trzeba będzie pomóc. Warto przygotować w tym celu gaśnicę, apteczkę i telefon komórkowy, a po zmroku również latarkę czołową, która w ciemności zapewni nam odpowiednie oświetlenie. Po upewnieniu się, że można bezpiecznie podejść do uszkodzonych pojazdów i osób rannych w ich pobliżu, możemy rozpocząć udzielanie pierwszej pomocy. Najpierw należy ocenić, czy można się bezpiecznie dostać do osoby poszkodowanej. Jeżeli znajduje się ona poza pojazdem, to przeważnie nie będzie z tym większego problemu.
Postępowanie na miejscu wypadku drogowego może mieć natomiast nieco inną formę, jeśli okaże się, że wykryliśmy jakieś zagrożenia lub dostęp do poszkodowanych jest utrudniony. Jeśli nie możemy po prostu otworzyć drzwi, być może będziemy musieli stłuc szybę. W dobrze przygotowanej apteczce samochodowej powinien znaleźć się specjalny zbijak wraz z nożem do cięcia pasów. Zarówno kwestie wybijania szyb w pojazdach jak i użycie podręcznego sprzętu gaśniczego należy dobrze przemyśleć. Nie wszystko jest oczywiste, kiedy robi się to po raz pierwszy, dlatego na naszych szkoleniach oraz eventach istnieje możliwość prezentacji i przećwiczenia wspomnianych czynności. Jeżeli decydujemy się na podjęcie próby gaszenia pożaru w samochodzie, pamiętajmy aby mierzyć siły na zamiary.
Gaśnica samochodowa ma najczęściej tylko wymagany 1 kilogram proszku gaśniczego i nawet jeśli gaśnic sumarycznie do dyspozycji będziemy mieli kilka, z kilku różnych pojazdów, to bardzo często okazuje się jednak, że pożar rozwija się szybciej niż jesteśmy w stanie go gasić. Najczęściej dochodzi do zapłonu w komorze silnika, w związku z tym pamiętajmy aby pokrywy silnika nigdy nie otwierać na oścież, a jedynie uchylić z tej strony, po której znajduje się źródło ognia i tam skierować strumień środka gaśniczego.
Postępowanie przy wypadku drogowym może wymagać także wybicia szyby w pojeździe, aby umożliwić sobie otwarcie drzwi i dotarcie do poszkodowanych lub, w przypadku zniekształconej karoserii i zupełnie zablokowanych drzwi, przynajmniej mieć możliwość kontaktu z ofiarą w środku. Powinniśmy starać się wybić szybę od strony, po której przy oknie nie ma pasażera, choć oczywiście nie zawsze będzie to możliwe, bo osobom jadącym w pełnym, na przykład pięcioosobowym składzie też może przytrafić się wypadek drogowy. Postępowanie dotyczące wybicia szyby powinno uwzględniać również wybór odpowiedniego narzędzia. Jeśli nie mamy wspomnianego wcześniej, specjalnego zbijaka, powinniśmy zwrócić uwagę na to aby wybić szybę w sposób, który będzie bezpieczny dla nas, dla osób dookoła oraz dla osób wewnątrz pojazdu. Uważać należy również na odłamki i drobiny szkła, w które zamieni się szyba.
Wewnątrz uszkodzonego pojazdu najistotniejszym elementem będzie upewnienie się czy wyłączony jest zapłon. Jeśli nie, należy go wyłączyć guzikiem lub kluczykiem, a kluczyk wyjąć ze stacyjki. Zagrożeniem ze strony pojazdu biorącego udział w zdarzeniu może być też ryzyko jego stoczenia się, więc jeśli sytuacja tego wymaga, należy zaciągnąć hamulec postojowy. W nieznacznie uszkodzonych autach, które znajdują się na jezdni, warto też włączyć światła awaryjne.
Kiedy mamy już kontakt z poszkodowanymi, priorytetem powinna być zawsze ocena kwestii, które są w stanie najszybciej im zaszkodzić. Należy się upewnić, czy poszkodowani nie krwawią masywnie (mówimy o krwotokach zewnętrznych, w których poszkodowany jest w stanie tracić nawet ok. 1 litra krwi na minutę!) oraz czy są przytomni, a jeśli nie, to czy przynajmniej mają zachowany oddech. Masywne krwawienia należy tamować uciskając bezpośrednio krwawiące miejsce. Jeżeli zaś poszkodowany nie oddycha, konieczna będzie resuscytacja krążeniowo-oddechowa. W dalszej kolejności, oddychających poszkodowanych warto zabezpieczyć przed wychłodzeniem, bo na utratę temperatury ciała narażać ich będzie nie tylko leżnie czy siedzenie na zimnym asfalcie, ale także urazy, których doznali. Bardziej szczegółowo o tym, jak udzielać pierwszej pomocy przeczytasz w innym artykule z naszego Vademecum.
Omówione powyżej zagadnienia to najważniejsze wskazówki dotyczące tego, jak powinno wyglądać postępowanie w przypadku wypadku drogowego. Tematyka jest jednak niewątpliwie bardzo szeroka i warto rozmawiać o niej bardziej szczegółowo. Jeśli odczuwasz potrzebę pogłębienia wiedzy w tym zakresie, to oczywiście serdecznie zapraszamy na szkolenia Kierowca z Wyobraźnią oraz kursy pierwszej pomocy, które mamy w naszej ofercie. Zachęcamy również do ciągłego podwyższania umiejętności jako kierowca. Nasza szkoła bezpiecznej jazdy oferuje:
Życzymy samych bezpiecznych podróży!
