Mój koszyk
Prawidłowa pozycja za kierownicą jest jednym z filarów bezpiecznej jazdy. Umożliwia kierowcy natychmiastowy dostęp do najważniejszych urządzeń służących do obsługi samochodu – kierownicy, pedałów, lewarka zmiany biegów, przełączników kierunkowskazów i wycieraczek. Zapewnia dobrą widoczność, minimalizuje ewentualne obrażenia w wyniku wypadków drogowych. Wiedza o tym, jak powinien być ustawiony fotel kierowcy pozwoli też na zmniejszenie dolegliwości związanych z przebywaniem długo w jednej pozycji.
O tym, jak dobrze ustawić fotel kierowcy, przyszli posiadacze prawa jazdy powinni dowiedzieć się podczas kursu nauki jazdy. Niestety, praktyka pokazuje, że wielu instruktorów nie przykłada wystarczającej wagi do tego zagadnienia i, w rezultacie, kierowcy ustawiają fotel na wyczucie, kierując się przede wszystkim komfortem, który przez różnych kierowców może być różnie rozumiany. W efekcie, jedynie niewielki odsetek kierowców poruszających się codziennie po drogach potrafi prawidłowo ustawiać pozycję za kierownicą, większość popełnia niestety mniejsze i większe błędy. Współczesne samochody posiadają duży zakres regulacji fotela i kierownicy, co pozwala na ustawienie dobrej pozycji kierowcom o różnej budowie ciała, wzroście i proporcjach długości nóg do rąk.
Najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest regulacja fotela kierowcy w następującym zakresie: przód-tył, góra-dół, kąt pochylenia oparcia i wysokość ustawienia zagłówka. Można też spotkać się z regulacją podparcia odcinka lędźwiowego kręgosłupa, wysuwanym podparciem podudzia czy zagłówkiem z regulacją odległości od głowy kierowcy. Fotele sterowane elektrycznie posiadają dodatkowe regulacje z których najpopularniejszą jest możliwość zmiany kąta pochylenia siedziska, tzw. “kołyska”.
Jak ustawić fotel kierowcy zgodnie z zasadami techniki jazdy? Należy to zrobić zgodnie z poniższym schematem:
napisz do nas
Jak ustawić wysokość fotela kierowcy? Większość kierowców uważa, że pierwszym krokiem w ustawieniu fotela jest regulacja odległości fotela przód-tył. Tymczasem jest to błąd, ponieważ warto zacząć od ustawienia wysokości fotela, a ta regulacja niestety często jest przez kierowców pomijana. Zaoszczędzi to nam konieczności ponownego ustawiania odległości fotela, ponieważ podnosząc fotel zarazem przybliżamy go do kierownicy, a obniżając oddalamy.
Zatem jak ustawić wysokość fotela kierowcy? Możliwie jak najniżej, ale zapewniając sobie przy tym możliwie najlepszą widoczność. w większości samochodów optymalna wysokość to taka, kiedy nasze oczy są mniej więcej na wysokości połowy przedniej szyby. Wysocy kierowcy powinni zostawić nad głową co najmniej tyle miejsca, by pomiędzy nią a podsufitkę można było zmieścić własną pięść. Zbyt mała odległość głowy do dachu samochodu może być przyczyną poważnych urazów odcinka szyjnego kręgosłupa, nie tylko w wyniku dachowania, ale też zderzeń czołowych podczas których ciało kierowcy jest wyrzucane do przodu i w górę.
Osoby o niskim wzroście chętnie korzystają z możliwości podniesienia fotela. kierownica nie może zasłaniać pola widzenia, natomiast nie warto podnosić fotela tak wysoko by widzieć gdzie kończy się maska samochodu, ponieważ większość współczesnych aut ma na tyle obłe kształty, że często jest to niemożliwe.
Po ustawieniu wysokości fotela, należy zająć się regulacją przód-tył, czyli ustawieniem odległości fotela do pedałów. Odległość do kierownicy nie ma przy tym znaczenia, ponieważ ta posiada własną regulację, a do tego wpływ na odległość do kierownicy będzie miał też kąt pochylenia oparcia.
Odległość do pedałów należy ustawić tak, aby po wciśnięciu sprzęgła do końca w samochodzie z manualną skrzynią biegów noga w kolanie pozostała ugięta nawet gdy zaprzemy się maksymalną siłą o pedał sprzęgła wciskając tułów w oparcie. W przypadku automatycznej skrzyni biegów robimy tak samo, ale wciskając pedał hamulca po uprzednim uruchomieniu silnika. Noga ugięta w kolanie zapewni odpowiednio duży nacisk na pedał hamulca podczas hamowania awaryjnego i nie złamie się podczas zderzenia, ponieważ wyprostowana nie ma szans z ogromną siłą bezwładności. Noga w kolanie może być ugięta bardziej lub mniej, ale nie może dotykać deski rozdzielczej i kolumny kierownicy. Warto tak ustawić odległość fotela od pedałów, aby możliwe było wsunięcie na płasko dłoni pod podudzie, zapobiegnie to problemom z krążeniem i puchnięciem ud podczas długiej jazdy.
Kolejnym bardzo ważnym etapem ustawienia fotela jest regulacja kąta pochylenia oparcia. Najczęstszym błędem jest zbyt duże odchylenie oparcia do tyłu. Przy mocno półleżącej pozycji istnieje ryzyko wyjechania w górę z fotela, w wyniku nacisku na pedał hamulca i sprzęgła podczas hamowania awaryjnego. Jeśli dojdzie do zderzenia, kierowca może połamać sobie obie nogi oraz doznać urazu odcinka szyjnego kręgosłupa, ponieważ jego głowa zaprze się o podsufitkę. Do tego, im bardziej od pionu odchylony jest kręgosłup, tym poważniejsze mogą być jego urazy w wyniku działania siły bezwładności podczas zderzeń.
Zbyt mocno pochylone oparcie uniemożliwia też wykonanie pełnego skrętu kierownicą w ciasnym zakręcie bez odrywania górnej części pleców od oparcia. W efekcie, tułów kierowcy nie jest prawidłowo podtrzymywany przez oparcie i kierowca musi przytrzymywać się kierownicy, żeby zapobiegać bujaniu tułowia na boki. Półleżąca pozycja za kierownicą uniemożliwia prawidłową obserwację drogi, dlatego kierowcy lubiący jeździć na mocno pochylonym oparciu często nieświadomie pochylają się do przodu, żeby lepiej widzieć drogę, w rezultacie czego, oparcie traci swoją funkcję stabilizacji ciałą w zakrętach. Taka pozycja jest też niezdrowa dla kręgosłupa i powoduje bóle odcinka lędźwiowego. Nieprzypadkowo, kierowcy ciężarówek czy autokarów, czyli ci co spędzają za kółkiem całe dni nie mają mocno pochylonych oparć.
Prawidłowe ustawienie kąta pochylenia oparcia jest proste, pozwala też na uzyskanie właściwej odległości ramion do kierownicy. Po położeniu nadgarstka jednej ręki na szczycie kierownicy (godzina 12) i wyprostowaniu ręki w łokciu, łopatka tej ręki powinna przylegać do oparcia. Jeśli pomiędzy łopatką a oparciem zostaje duża luka, należy bardziej wypionować oparcie lub przybliżyć kierownicę do siebie. Jeśli to nie wystarcza, można przysunąć fotel jeszcze bardziej do przodu. Zazwyczaj kierowcy o długich nogach muszą maksymalnie wysunąć do siebie kierownicę, tym o krótkich nogach często wystarczy kierownica niewysunięta.
Przy prawidłowo ustawionym kącie pochylenia oparcia oraz dobrej odległości ramion do kierownicy i plecach przylegających na całej długości do oparcia, ręce położone na kierownicy w pozycji “za piętnaście trzecia” powinny pozostać ugięte w łokciach. Jeżeli kierowca jest w stanie wyprostować swoje ręce, to znaczy że ma zbyt mocno pochylone oparcie lub zbyt mocno odsunięty do tyłu cały fotel, względnie za mało wysuniętą kierownicę. Możliwość wyprostowania rąk jest niebezpieczna z tego samego powodu co nóg, ponieważ w trakcie zderzenia mogą się one połamać. Rzadziej popełnianym błędem jest przesadne wypionowanie oparcia lub zbyt mocne przesunięcie całego fotela do przodu, w efekcie czego kierowca siedzi zbyt blisko kierownicy, a konkretnie poduszki bezpieczeństwa. Zachowanie odległości minimum 35-40 cm pomiędzy głową a poduszką zapewni wystarczającą ilość miejsca na jej prawidłowe otwarcie i ochronę głowy podczas zderzenia.
Po wyregulowaniu kierownicy na odległość warto też ustawić jej wysokość, tutaj przede wszystkim należy kierować się dobrą widocznością tablicy wskaźników.
Ostatnim etapem ustawienia fotela jest regulacja wysokości zagłówka. Prawidłowo ustawiony zagłówek powinien być wysunięty tak wysoko, żeby jego górna krawędź pokrywała się z czubkiem naszej głowy. Dawno temu zalecano, aby zagłówek ustawiać do wysokości potylicy, dlatego starsze samochody mają zagłówki wysuwane na niższą wysokość maksymalną niż samochody współczesne.
Niestety uniemożliwia to bezpieczne ustawienie zagłówka wysokim kierowcom, ale również w nowszych samochodach z dużym zakresem regulacji często można zobaczyć zbyt nisko wysunięte zagłówki, tak jakby kierowcy zapominali o możliwości tej regulacji. Producenci są tego świadomi dlatego we współczesnych autach częściej, niż kiedyś można spotkać zagłówki zintegrowane z oparciem bez możliwości regulacji, ale zapewniające dobrą ochronę również wyższym kierowcom. W przypadku zagłówków posiadających dodatkową regulację zagłówka w osi przód-tył, należy przysunąć je możliwie blisko głowy. Zagłówka, który nie przesuwa się w całości do przodu, a jedynie odchyla się do przodu jego górna krawędź lepiej jest nie pochylać, ponieważ w trakcie zderzenia powinien on przylegać do głowy możliwie jak największą powierzchnią.
Wiedząc, jak dobrze ustawić fotel kierowcy nie należy zapominać o tym, że do zapewnienia sobie jak najlepszej ochrony podczas zderzeń konieczne jest też prawidłowe zapięcie pasów bezpieczeństwa. Pasy nie mogą być skręcone, między pasem a naszym ciałem nie powinny znajdować się żadne przedmioty (np. klucze czy telefon w kieszeni, klamra paska spodni), a część biodrową pasa należy poprowadzić jak najniżej tak, aby oparta była na miednicy. Górna część pasa powinna przechodzić przez mostek, pomiędzy piersiami i przez środek obojczyka – do prawidłowego ustawienia wysokości pasa służy regulacja na słupku. Bardzo dobrze jest wyrobić sobie nawyk dociągania pasa po jego zapięciu, aby skasować wszystkie luzy. Zimą powinno się rozpiąć kurtkę, wyciągnąć jej poły na zewnątrz tak, żeby pas przebiegał możliwie blisko ciała.
Aby w pełni skorzystać z możliwości, jakie daje prawidłowo ustawiony fotel, kierowca podczas prowadzenia pojazdu powinien trzymać ręce na kierownicy w pozycji „za piętnaście trzecia”. Zapewnia ona możliwie największy skręt bez konieczności odrywania i przekładania rąk, maksymalizuje ochronę głowy w przypadku wystrzału poduszki bezpieczeństwa, pozwala na precyzyjne dawkowanie ilości skrętu. Będąc bardziej naturalną dla naszego ciała, zmniejsza też napięcie mięśni ramion i karku podczas długiej jazdy. Producenci już od ponad dwóch dekad tak konstruują kierownice, aby wymusić ułożenie na nich dłoni w pozycji „za piętnaście trzecia”. Gwarantuje on dostęp do przełączników kierunkowskazów, wycieraczek, przycisków w kierownicy czy łopatek do zmiany biegów nie wymagający przesuwania dłoni po kole kierownicy.
Szukasz więcej cennych wskazówek? Szkoła bezpiecznej jazdy to miejsce prowadzone przez ekspertów, którzy chętnie pomogą Ci stać się lepszym kierowcą. Oferujemy różnorodne kursy, w tym:
Wiedząc, jak dobrze ustawić fotel kierowcy nie należy zapominać o tym, że do zapewnienia sobie jak najlepszej ochrony podczas zderzeń konieczne jest też prawidłowe zapięcie pasów bezpieczeństwa. Pasy nie mogą być skręcone, między pasem a naszym ciałem nie powinny znajdować się żadne przedmioty (np. klucze czy telefon w kieszeni, klamra paska spodni), a część biodrową pasa należy poprowadzić jak najniżej tak, aby oparta była na miednicy. Górna część pasa powinna przechodzić przez mostek, pomiędzy piersiami i przez środek obojczyka – do prawidłowego ustawienia wysokości pasa służy regulacja na słupku. Bardzo dobrze jest wyrobić sobie nawyk dociągania pasa po jego zapięciu, aby skasować wszystkie luzy. Zimą powinno się rozpiąć kurtkę, wyciągnąć jej poły na zewnątrz tak, żeby pas przebiegał możliwie blisko ciała.
Aby w pełni skorzystać z możliwości, jakie daje prawidłowo ustawiony fotel, kierowca podczas prowadzenia pojazdu powinien trzymać ręce na kierownicy w pozycji „za piętnaście trzecia”. Zapewnia ona możliwie największy skręt bez konieczności odrywania i przekładania rąk, maksymalizuje ochronę głowy w przypadku wystrzału poduszki bezpieczeństwa, pozwala na precyzyjne dawkowanie ilości skrętu. Będąc bardziej naturalną dla naszego ciała, zmniejsza też napięcie mięśni ramion i karku podczas długiej jazdy. Producenci już od ponad dwóch dekad tak konstruują kierownice, aby wymusić ułożenie na nich dłoni w pozycji „za piętnaście trzecia”. Gwarantuje on dostęp do przełączników kierunkowskazów, wycieraczek, przycisków w kierownicy czy łopatek do zmiany biegów nie wymagający przesuwania dłoni po kole kierownicy.
