Mój koszyk
Badania psychotechniczne, znane również jako psychotesty dla kierowców, są stosowane dla zapewnienia jak największego bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Są one ważnym elementem w procesie uzyskiwania lub odzyskiwania uprawnień do prowadzenia pojazdów, dlatego warto znać ich cel oraz odpowiednio się do nich przygotować.
Dowiedz się, jak wyglądają psychotesty dla kierowców i co warto wiedzieć przed przystąpieniem do nich. Skorzystaj z porad psychologa transportu!
napisz do nas
Badania psychotechniczne mają na celu ocenę psychicznej i psychofizycznej kondycji kierowcy. Skupiają się na aspektach związanych z umiejętnościami percepcyjnymi, czyli ze zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców wzrokowych, a także do ich interpretowania przez odniesienie do poprzednich doświadczeń, reakcją na trudne sytuacje czy zdolnościami do koncentracji uwagi. Pozwalają więc ocenić, czy kierowca jest zdolny do bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym.
Zgodnie z obowiązującymi ustawami regularne badania psychologiczne w zakresie psychologii transportu obowiązują kierowców zawodowych, pojazdów uprzywilejowanych, przewożących wartości pieniężne, instruktorów oraz kandydatów nauki jazdy i egzaminatorów, a także osoby ubiegające się o uzyskanie prawa jazdy kat. C, C+E, D, D+E. Badania psychotechniczne są obligatoryjne również dla kierowców samochodów służbowych kategorii B.
Badania psychologiczne dla kierowców to ważny element oceny zdolności do prowadzenia pojazdu. Wizyta w gabinecie psychologa transportu rozpoczyna się zwykle od krótkiej rozmowy – wywiadu dotyczącego celu badania, stanu zdrowia kierowcy (przyjmowane leki, choroby), stażu pracy i historii prowadzenia pojazdu (posiadane kategorie prawa jazdy, doświadczenie, wypadki i stłuczki, otrzymane mandaty) oraz samopoczucia badanego.
Następnie, w zależności od celu badania uwzględniającego specyfikę pracy kierowcy czy wykroczenia i inne przyczyny, z powodu których zgłosił się on na badania, psycholog transportu przechodzi do sprawdzenia:
Badanie to zwykle odbywa się w tzw. ciemni. Kierowca zostaje poddany krótkiej adaptacji do warunków ciemności, a następnie musi rozpoznać odpowiednie ułożenie pierścienia – to badanie mierzy minimalny próg wrażliwości zmysłowej. Badanie wrażliwości na olśnienie z kolei polega na oślepieniu osoby badanej światłem, a jej zadaniem jest rozpoznanie wyświetlanej figury. W każdym z tych badań wyznacznikiem jest czas, a zatem zarówno ułożenie pierścienia, jak i wyświetlana figura powinny zostać rozpoznane jak najszybciej.
Badania te są przeprowadzane na specjalnie przystosowanej aparaturze i skupiają się na ocenie sprawności ruchowej kierowcy. Mogą obejmować testy sprawności fizycznej, szybkości reakcji czy koordynacji wzrokowo-ruchowej. Przed przystąpieniem do badania psycholog szczegółowo przedstawia instrukcję wykonania każdego z zadań.
Kwestionariusze psychologiczne oceniają ogólne właściwości psychiczne kierowcy oraz jego predyspozycje do wykonywania obowiązków w zakresie prowadzenia pojazdu. Skupiają się na aspektach związanych z emocjami, stresem czy radzeniem sobie w trudnych sytuacjach. Obejmują one badania:
Zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie badań psychologicznych psycholog może samodzielnie zadecydować, jakie narzędzia wykorzysta do badania powyższych aspektów. Testy psychologiczne dla kierowców odbywają się zazwyczaj metodą papier-pióro, to znaczy, że osoba badana musi wypełnić odpowiednie kwestionariusze, których wynik jest interpretowany przez uprawnionego psychologa transportu.
Pełne badania psychotechniczne kierowców mogą trwać nawet do 1,5 godziny. W przypadku kierowców samochodów służbowych kategorii B badanie może trwać krócej, w zależności od wymagań i metod przyjętych przez psychologa transportu.
Badanie psychologiczne w zakresie psychologii transportu są powtarzane w pewnych sytuacjach. Badaniom psychotechnicznym podlegają również kierowcy po utracie prawa jazdy w wyniku różnych sytuacji, takich jak naruszenie przepisów ruchu drogowego, udział w wypadku lub inne poważne naruszenia bezpieczeństwa na drodze, jak prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu czy substancji odurzających.
Badania psychologiczne po utracie prawa jazdy skupiają się na ocenie gotowości kierowcy do ponownego uczestnictwa w ruchu drogowym. W takim przypadku psycholog transportu przeprowadza z kierowcą pogłębiony wywiad, aby zrozumieć, czy utrata prawa jazdy była wynikiem naruszeń przepisów ruchu drogowego, problemów zdrowotnych czy może innych czynników. Podobnie jak w przypadku badań podstawowych obejmują one również analizę zdolności psychomotorycznych, zdolności percepcyjnych, koncentracji uwagi, dojrzałości społecznej czy ocenę zdolności do radzenia sobie w trudnych sytuacjach drogowych.
Badania psychologiczne kierowców, którzy stracili prawo jazdy za prowadzenie pojazdu po spożyciu alkoholu, mogą obejmować także ocenę ich stanu emocjonalnego. Badania psychologiczne kierowców po alkoholu mogą obejmować więc również ocenę zdolności kierowcy do radzenia sobie ze stresem oraz kontrolowania impulsów.
Na podstawie wyników badania psychotechnicznego kierowca otrzymuje zalecenia dotyczące ponownego uzyskania prawa jazdy. To może wiązać się z koniecznością udziału w programach edukacyjnych, leczeniu, a także dodatkowych testach psychotechnicznych w przyszłości. Jeśli kierowca wykaże poprawę i spełni określone warunki, może zostać ponownie dopuszczony do prowadzenia pojazdu.
Badania psychotechniczne po utracie prawa jazdy mają na celu nie tylko ocenę umiejętności kierowcy, ale również zapewnienie, że ponowne uzyskanie prawa jazdy będzie bezpieczne zarówno dla samego kierowcy, jak i innych uczestników ruchu drogowego. Stanowią one istotny krok w procesie przywracania mobilności kierowcy po okresie utraty prawa jazdy.
Badania psychotechniczne są wymagające i wymagają niemałego wysiłku ze strony osoby badanej. Dla wielu kierowców wizyta w gabinecie psychologa transportu wiąże się z dużym stresem. Dlatego tak ważne jest odpowiednie przygotowanie przed przystąpieniem dla psychotestów dla kierowców, które zwiększy szansę na uzyskanie pozytywnego wyniku bez negatywnych emocji.
Jeśli zależy Ci, by jak najlepiej przejść badania psychotechniczne kierowców, skorzystaj z naszych wskazówek!
Postaraj się podejść do badań jak najbardziej wypoczęty. Zadbaj o dobry sen i samopoczucie, unikaj trudnych rozmów i sytuacji przed wizytą w gabinecie psychologa transportu, dzięki czemu będziesz mógł w pełni skupić się na badaniu. Jeśli coś Cię boli lub jesteś chory, rozważ przełożenie wizyty.
Co najmniej 24 godziny przed badaniami unikaj spożywania alkoholu lub jakichkolwiek innych używek. Mogą one negatywnie wpływać na Twoje zdolności psychofizyczne, a także potęgować zmęczenie, co prawdopodobnie wpłynie na Twoje wyniki.
Podczas badania wyłącz lub wycisz telefon, ściągnij smartwatcha, wyeliminuj wszystko to, co może odwrócić Twoją uwagę od wykonywanych zadań.
Przygotowując się do badań, załóż wygodne ubranie, które nie będzie ograniczać Twoich ruchów, zadbaj o swoją higienę i swobodę.
Przyjdź na badania z przygotowanym dowodem osobistym, prawem jazdy, skierowaniem na badanie i innymi wymaganymi dokumentami. Możesz również zabrać ze sobą wyniki wcześniejszych badań. Jeśli nosisz okulary lub soczewki, pamiętaj, żeby mieć je przy sobie.
Pamiętaj, że celem badań psychotechnicznych nie jest wykazanie braku Twoich umiejętności, ale ocena, czy jesteś gotów do odpowiedzialnego uczestnictwa w ruchu drogowym. Twoja kondycja psychofizyczna ma ogromne znaczenie dla zachowania bezpieczeństwa – zarówno Twojego, jak i innych.
Stosuj na co dzień techniki relaksacyjne i oddechowe, aby skutecznie radzić sobie ze stresem. Skup się również na treningu sprawności fizycznej i koordynacji ruchowej. Takie umiejętności będą przydatne nie tylko w dniu badań, ale również podczas codziennego prowadzenia samochodu.
Badania psychotechniczne kierowców stanowią istotny etap procesu uzyskiwania lub odzyskiwania prawa jazdy. Ich nadrzędnym celem jest ewaluacja psychicznej i psychofizycznej kondycji kierowcy, mająca na celu ocenę predyspozycji kierowcy do prowadzenia pojazdu. Kluczową kwestią jest zrozumienie celu tych testów – nie mają one na celu dyskryminacji, lecz zapewnienia bezpieczeństwa na drogach. Odpowiednie przygotowanie do psychotestów dla kierowców nie tylko zwiększa szanse na pozytywne wyniki, ale także wpisuje się w troskę o wszystkich uczestników ruchu drogowego.
Pozytywny wynik badań psychotechnicznych to tylko jeden z elementów bezpieczeństwa, które możesz zapewnić sobie i innym na drodze. Ważne jest również Twoje doświadczenie za kierownicą i umiejętności odpowiedniego reagowania w trudnych, często nieprzewidywalnych sytuacjach.
Chcesz być jeszcze lepszym kierowcą? Szkoła bezpiecznej jazdy przygotowała specjalistyczne kursy zarówno dla początkujących, jak i doświadczonych kierowców. Prowadzimy m.in.:
